Khi mang thai, cảm giác mệt mỏi cùng triệu chứng nôn ói do nghén thường khiến bà bầu bị ngộ độc thực phẩm nhưng không phát hiện kịp thời dẫn đến các biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.
Ngộ độc khi mang thai không chỉ ảnh hưởng sức khỏe mẹ mà còn tác động đến thai nhi. Do đó, cần nhận biết biểu hiện của bà bầu bị ngộ độc thực phẩm để có cách xử lý kịp thời.
Dấu hiệu bà bầu bị ngộ độc thực phẩm
Bà bầu bị ngộ độc thực phẩm thường do ăn phải thực phẩm không hợp vệ sinh. Thông thường, các triệu chứng ngộ độc có thể xuất hiện sau bữa ăn khoảng 30 phút hoặc lâu hơn từ 2 đến 3 giờ, cũng có trường hợp xuất hiện sau 1 ngày.
Biểu hiện đầu tiên của ngộ độc thực phẩm phổ biến nhất là bị tiêu chảy hay đau bụng và đi ngoài ra phân lỏng. Triệu chứng này gọi là tiêu chảy lỏng hàng loạt.
Ngoài ra, các triệu chứng khác bà bầu bị ngộ độc thực phẩm không thể tránh khỏi khi bị ngộ độc thức ăn là nôn, đau bụng, sốt hoặc lạnh người, đau đầu… Một số triệu chứng nặng hơn như nhức mỏi toàn thân, mê sảng, co giật…
Bà bầu bị ngộ độc thực phẩm có ảnh hưởng đến thai nhi
Bà bầu bị ngộ độc thực phẩm có nguy cơ gây hại cho thai nhi. Tùy thuộc mức độ độc tính của vi khuẩn có trong thức ăn mà người mẹ ăn vào, độc tính của vi khuẩn qua nhau thai đến thai làm ảnh hưởng nặng hay nhẹ tùy thuộc vào tuổi thai.
Với người mẹ mang thai trong 3 tháng đầu, ngộ độc thức ăn ảnh hưởng lên thai nhi: dọa sảy thai, sảy thai hay thai chết lưu. Trường hợp thai trong 3 tháng giữa và 3 tháng cuối, khi người mẹ bị ngộ độc thức ăn, thai nhi chậm phát triển, thai suy và nặng hơn nữa có thể sinh non, thai chết lưu.
Cách xử lý khi bà bầu bị ngộ độc thực phẩm
Ngay sau khi phát hiện, bà bầu bị ngộ độc thực phẩm không nên quá hoang mang mà hãy bình tĩnh thực hiện các bước sau:
Ngay lập tức, bà bầu nên tìm cách nôn ói hết lượng thực phẩm gây ngộ độc đã ăn vào. Điều này ngăn cản sự hấp thụ chất độc vào ruột và bảo vệ niêm mạc dạ dày. Để gây nôn nhanh nhất, mẹ bầu có thể cho ngón tay được rửa sạch vào cổ họng để kích thích nôn ói. Ngoài ra, uống nước muối (2 thìa canh muối pha với 1 cốc nước ấm) hoặc uống đầy nước rồi móc họng cũng là cách kích thích gây nôn.
Sau khi nôn được thực phẩm gây ngộ độc ra ngoài, bạn nhanh chóng đến cơ sở khám bệnh gần nhất để thăm khám và điều trị kịp thời.
Theo đó, nếu tình hình trầm trọng, bác sĩ có thể chỉ định bạn rửa dạ dày bằng nước ấm hoặc nước muối sinh lý.
Để giải độc cho cơ thể, phương pháp hấp thụ chất độc bằng than hoạt tính sẽ được áp dụng. Trong lúc này, việc bù nước và chất điện giải là cực kỳ quan trọng. Bà bầu bị ngộ độc thực phẩm nên chịu khó bổ sung nước và thuốc theo toa của bác sĩ, tranh thủ nghỉ ngơi, thư giãn để nhanh chóng hồi phục.
Trong trường hợp thai nhi bị tác động đáng kể và có các dấu hiệu như dọa sẩy thai hay dọa sinh non mẹ bầu sẽ được chăm sóc thai riêng biệt và cẩn thận.
Vi khuẩn, virus và ký sinh trùng gây ngộ độc thực phẩm
Vi khuẩn, virus hay ký sinh trùng gây ra ngộ độc thực phẩm nhưng có một các loại gây độc tính và gây ngộ độc khi ta bị nhiễm, đặc biệt cho phụ nữ mang thai. Chúng bao gồm E.coli, salmonella, campylobacter, listeria và nấm mốc.
Escherichia coli (thường được viết tắt là E. coli) hay còn được gọi là vi khuẩn đại tràng là một trong những loài vi khuẩn chính ký sinh trong đường ruột của động vật máu nóng (bao gồm chim và động vật có vú). Vi khuẩn này cần thiết trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Sự có mặt của E. coli trong nước ngầm là một yếu tố có hại thường gặp cho ô nhiễm phân. E. coli thuộc họ vi khuẩn enterobacteriaceae, thuộc gram âm, bình thường vô hại, nhưng một số độc tính gây nên ngộ độc thức ăn bởi có nhiễm trong rau, thịt chưa nấu kỹ và nước uống. Độc tính gây viêm ruột, nhiễm trùng tiểu. Đặc biệt, dễ gây sảy thai ở bà bầu.
Salmonella là một nhóm các vi khuẩn gây viêm dạ dày ruột, ngộ độc thực phẩm và các bệnh khác. Nó được tìm thấy trong trứng sống, sản phẩm trứng, thịt chưa nấu chín, gia cầm, nước bị ô nhiễm và các sản phẩm phô mai. Salmonella nhiễm trùng cũng có thể lây lan từ người sang người. Cách tốt nhất để tránh ngộ độc salmonella trong khi mang thai là để nấu chín tất cả các thực phẩm có khả năng nuôi dưỡng các vi khuẩn.
Vi khuẩn campylobacter jejuni (campylobacter) gây nhiễm bệnh một trong những nguyên nhân gây tiêu chảy phổ biến nhất trên thế giới. Vi khuẩn campylobacter thường lây truyền trong thực phẩm hoặc nước bị ô nhiễm, có thể lây nhiễm qua đường tiêu hóa và tiêu chảy, sốt gây ra, và chuột rút. Thói quen rửa tay thường xuyên và an toàn thực phẩm sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm khuẩn campylobacter.
Listeriosis là do vi khuẩn listeria monocytogenes, một loại vi khuẩn tìm thấy trong đất và nước. Nó có thể được tìm thấy trên rau, thịt và các sản phẩm từ sữa, cũng như trong thực phẩm chế biến như pho mát mềm và thịt nguội. Mặc dù các vi khuẩn nguy hiểm ít ở người khỏe mạnh, nhưng ở bà bầu bị ngộ độc thực phẩm có thể dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng.
Nấm mốc thường gặp trong môi trường sống, nhất là ở trong ngũ cốc, quả hạt có dầu dự trữ trong điều kiện khí hậu nóng ẩm như ở nước ta. Nấm mốc gây hư hỏng thực phẩm, một số loại còn sản sinh ra các độc tố nguy hiểm. Aflatoxin là độc tố vi nấm được biết rõ nhất do nấm aspergillus flavus và aspergillus parasiticussinh ra trong ngô, đậu và lạc, khô lạc, tương… flatoxin có thể gây ung thư gan.
Virus gây ngộ độc thực phẩm thường có trong ruột người. Trong các loài nhuyễn thể sống ở vùng nước ô nhiễm, trong rau quả tưới nước có phân tươi hoặc các món rau sống chuẩn bị trong điều kiện thiếu vệ sinh thường hay bị nhiễm virus bại liệt, virus viêm gan.
An toàn và phòng tránh bà bầu bị ngộ độc thực phẩm rất quan trọng trong thai kỳ. Để tránh xuất hiện các biểu hiện của ngộ độc thực phẩm, trên là một số biện pháp phòng ngừa mẹ có thể thực hiện để giảm thiểu khả năng bị ngộ độc thực phẩm khi mang thai.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.